Ο Πάτρικ Ρέινολντς είναι ένας καλοζωισμένος πενηντάρης που μάχεται κατά του (παθητικού) καπνίσματος και πρωτοστατεί στην ψήφιση αντικαπνιστικών νόμων στην πατρίδα του. Iσως όλα αυτά να μην ενδιέφεραν κανέναν αν δεν επρόκειτo για τον Πάτρικ Ρέινολντς, τον εγγονό του RJ Reynolds, ιδρυτή της ομώνυμης καπνοβιομηχανίας που έδωσε στον κόσμο μάρκες όπως τα Camel, τα Winston, τα Pall Mall και τα Lucky Strike.
Ήταν φανατικός καπνιστής ως τα μέσα της δεκαετίας του 1980. Τότε το έκοψε, πούλησε τις μετοχές που είχε στην οικογενειακή επιχείρηση και ξεκίνησε μια σταυροφορία κατά του καπνίσματος, η οποία τον ώθησε να επιχειρηματολογεί υπέρ της θέσπισης νομοθετικών περιορισμών μέσα στις – γεμάτες από πανίσχυρους λομπίστες – αίθουσες του αμερικανικού Κογκρέσου. Στη συνέχεια ίδρυσε μια μη κυβερνητική οργάνωση, το Foundation for a Smokefree America, μέσω της οποίας ανέλαβε να ενημερώσει τους αμερικανούς μαθητές για τις επιπτώσεις του παθητικού καπνίσματος αλλά και για τα ένοχα μυστικά της καπνοβιομηχανίας. Ο ίδιος υποστηρίζει πως «όταν μιλάς μέσα από την καρδιά σου, ο κόσμος σε ακούει» και αποδίδει αυτό το χάρισμά του στη μητέρα του, τη Μάριαν Ο’ Μπράιαν, παλιά στάρλετ του Χόλιγουντ.
Ήταν φανατικός καπνιστής ως τα μέσα της δεκαετίας του 1980. Τότε το έκοψε, πούλησε τις μετοχές που είχε στην οικογενειακή επιχείρηση και ξεκίνησε μια σταυροφορία κατά του καπνίσματος, η οποία τον ώθησε να επιχειρηματολογεί υπέρ της θέσπισης νομοθετικών περιορισμών μέσα στις – γεμάτες από πανίσχυρους λομπίστες – αίθουσες του αμερικανικού Κογκρέσου. Στη συνέχεια ίδρυσε μια μη κυβερνητική οργάνωση, το Foundation for a Smokefree America, μέσω της οποίας ανέλαβε να ενημερώσει τους αμερικανούς μαθητές για τις επιπτώσεις του παθητικού καπνίσματος αλλά και για τα ένοχα μυστικά της καπνοβιομηχανίας. Ο ίδιος υποστηρίζει πως «όταν μιλάς μέσα από την καρδιά σου, ο κόσμος σε ακούει» και αποδίδει αυτό το χάρισμά του στη μητέρα του, τη Μάριαν Ο’ Μπράιαν, παλιά στάρλετ του Χόλιγουντ.
Κρίνοντας από την εμπειρία σας, έχει μέλλον ένας νόμος κατά του καπνίσματος στην Ελλάδα;
«Ας δούμε τα πράγματα στη χώρα σας. Αν ο κόσμος ξέρει ότι θα υπάρχουν ποινές για τους παραβάτες, ο νόμος θα αρχίσει να έχει αποτέλεσμα. Ενας ιδιοκτήτης καταστήματος θα πληρώσει 1.000 ευρώ την πρώτη φορά, 2.000 τη δεύτερη, 3.000 την τρίτη, 4.000 την τέταρτη και στο τέλος θα χάσει την άδειά του. Ομοίως, ο καπνιστής 50 ως 100 ευρώ για την πρώτη, φθάνοντας ως και 1.000 ευρώ. Αυτό δεν είναι λίγο. Δεν ξέρω τι μηχανισμούς ελέγχου έχετε στη χώρα σας και πόσο καλά δουλεύουν, στην Αμερική όμως κάποιοι δήμοι χρεώνουν 500 δολάρια τον χρόνο για την άδεια πώλησης προϊόντων καπνού. Αυτά τα χρήματα πηγαίνουν για την πρόσληψη ελεγκτών που εφαρμόζουν τον νόμο. Ειδικά όταν πρόκειται για πωλήσεις τσιγάρων σε ανηλίκους, είθισται έξω από τα καταστήματα να περιμένει πράκτορας και να τους πιάνει».
Πιστεύετε ότι η βιομηχανία των ΜΜΕ και του κινηματογράφου έχει παίξει καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση της εικόνας του καπνού;
«Σίγουρα! Για παράδειγμα, υπήρξε μια μεγάλη αύξηση της προβολής του τσιγάρου στον κινηματογράφο τη δεκαετία του 1990, με τρόπο που φαινόταν ιδιαίτερα “κουλ” στα παιδιά. Ετσι, δημιουργήθηκε ένας σύλλογος που έθεσε στόχο να προσπαθήσει να πείσει τους παραγωγούς να αλλάξουν στάση. Οι συνάδελφοί μου άσκησαν σφοδρότατη κριτική και μεγάλη πίεση στο Χόλιγουντ και μάλιστα πήραν δάνειο 12 εκατ. δολαρίων για να το πετύχουν. Πίσω από αυτό κρυβόταν ο Σταν Γκλανς, καθηγητής Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας. Εγώ διάλεξα μια διαφορετική προσέγγιση: Αντί να επιτεθώ στη βιομηχανία του κινηματογράφου, η ιδέα μου ήταν να συμμαχήσω μαζί της, με στόχο να οικοδομήσουμε από κοινού μια συνεργασία, μέσω της οποίας μια ομάδα – την οποία αποκαλώ “Hollywood for Teens” – θα βάλει αντικαπνιστικές διαφημίσεις μέσα στις κινηματογραφικές αίθουσες. Η βιομηχανία του σινεμά πρέπει να το υποστηρίξει αυτό και να αναλάβει το οικονομικό κόστος. Και όχι μόνο γ ια το κάπνισμα αλλά και για τη βία και τα ναρκωτικά. Την παρουσίαση θα πρέπει να κάνουν διάσημοι ηθοποιοί, πριν από την έναρξη του φιλμ, και το Χόλιγουντ πρέπει να πληρώσει για αυτό. Αυτή είναι η ιδέα μου και νομίζω ότι μπορούμε να κάνουμε πολλά για αυτό. Από την άλλη, εγώ δεν ασκώ κριτική στο περιεχόμενο των ταινιών – ο Σταν Γκλανς θα μπορούσε να το κάνει αυτό».
Τελικά μήπως ήρθε η ώρα να το κόψουμε;
«Σκέψου το κάπως έτσι: ο αντικαπνιστικός νόμος θα γίνει ισχυρότερος. Είμαι σίγουρος ότι στην αρχή οι Ελληνες θα ξεσηκωθούν κατά του νόμου, γιατί δεν αρέσει σε κανέναν να του λένε τι θα κάνει. Αν όμως δεν είσαι καπνιστής και βρίσκεσαι σε ένα εστιατόριο – και το παθητικό κάπνισμα είναι και αυτό εκεί – τότε πάλι σου λένε ακριβώς τι να κάνεις: ενάντια στη θέλησή σου και δίχως να το επιδιώκεις, καπνίζεις. Αν δεν σου αρέσει να σου λένε τι να κάνεις και είσαι μη καπνιστής, θα υποστηρίξεις αυτόν τον νόμο. Είμαι σίγουρος ότι ως το 2010 θα δούμε τους Ελληνες να τους αρέσει να παίρνουν το δείπνο τους σε ένα περιβάλλον ελεύθερο από καπνό. Επιτέλους, θα μπορούν να έχουν ένα γεύμα χωρίς καπνό ή, έστω, με λιγότερο. Πιστεύω ότι ως τα επόμενα πέντε χρόνια θα δούμε τα εστιατόρια να μην επιτρέπουν το κάπνισμα σε ποσοστό 100%. Αυτός ο νόμος έρχεται και σύντομα θα γίνει δημοφιλής. Σύμφωνα με την πρόσφατη έρευνα η πλειονότητα των Ελλήνων υποστηρίζει αυτόν τον νόμο. Στην Αμερική, πλέον στα περισσότερα μέρη, πρέπει να επιλέξεις ή να μείνεις με την παρέα σου ή να αφήσεις αυτό που κάνεις για να πας έξω να καπνίσεις. Ολοι θα διαλέξουν να μείνουν με την παρέα τους. Το κάπνισμα δεν είναι κουλ».
Πιστεύετε ότι η βιομηχανία των ΜΜΕ και του κινηματογράφου έχει παίξει καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση της εικόνας του καπνού;
«Σίγουρα! Για παράδειγμα, υπήρξε μια μεγάλη αύξηση της προβολής του τσιγάρου στον κινηματογράφο τη δεκαετία του 1990, με τρόπο που φαινόταν ιδιαίτερα “κουλ” στα παιδιά. Ετσι, δημιουργήθηκε ένας σύλλογος που έθεσε στόχο να προσπαθήσει να πείσει τους παραγωγούς να αλλάξουν στάση. Οι συνάδελφοί μου άσκησαν σφοδρότατη κριτική και μεγάλη πίεση στο Χόλιγουντ και μάλιστα πήραν δάνειο 12 εκατ. δολαρίων για να το πετύχουν. Πίσω από αυτό κρυβόταν ο Σταν Γκλανς, καθηγητής Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας. Εγώ διάλεξα μια διαφορετική προσέγγιση: Αντί να επιτεθώ στη βιομηχανία του κινηματογράφου, η ιδέα μου ήταν να συμμαχήσω μαζί της, με στόχο να οικοδομήσουμε από κοινού μια συνεργασία, μέσω της οποίας μια ομάδα – την οποία αποκαλώ “Hollywood for Teens” – θα βάλει αντικαπνιστικές διαφημίσεις μέσα στις κινηματογραφικές αίθουσες. Η βιομηχανία του σινεμά πρέπει να το υποστηρίξει αυτό και να αναλάβει το οικονομικό κόστος. Και όχι μόνο γ ια το κάπνισμα αλλά και για τη βία και τα ναρκωτικά. Την παρουσίαση θα πρέπει να κάνουν διάσημοι ηθοποιοί, πριν από την έναρξη του φιλμ, και το Χόλιγουντ πρέπει να πληρώσει για αυτό. Αυτή είναι η ιδέα μου και νομίζω ότι μπορούμε να κάνουμε πολλά για αυτό. Από την άλλη, εγώ δεν ασκώ κριτική στο περιεχόμενο των ταινιών – ο Σταν Γκλανς θα μπορούσε να το κάνει αυτό».
Τελικά μήπως ήρθε η ώρα να το κόψουμε;
«Σκέψου το κάπως έτσι: ο αντικαπνιστικός νόμος θα γίνει ισχυρότερος. Είμαι σίγουρος ότι στην αρχή οι Ελληνες θα ξεσηκωθούν κατά του νόμου, γιατί δεν αρέσει σε κανέναν να του λένε τι θα κάνει. Αν όμως δεν είσαι καπνιστής και βρίσκεσαι σε ένα εστιατόριο – και το παθητικό κάπνισμα είναι και αυτό εκεί – τότε πάλι σου λένε ακριβώς τι να κάνεις: ενάντια στη θέλησή σου και δίχως να το επιδιώκεις, καπνίζεις. Αν δεν σου αρέσει να σου λένε τι να κάνεις και είσαι μη καπνιστής, θα υποστηρίξεις αυτόν τον νόμο. Είμαι σίγουρος ότι ως το 2010 θα δούμε τους Ελληνες να τους αρέσει να παίρνουν το δείπνο τους σε ένα περιβάλλον ελεύθερο από καπνό. Επιτέλους, θα μπορούν να έχουν ένα γεύμα χωρίς καπνό ή, έστω, με λιγότερο. Πιστεύω ότι ως τα επόμενα πέντε χρόνια θα δούμε τα εστιατόρια να μην επιτρέπουν το κάπνισμα σε ποσοστό 100%. Αυτός ο νόμος έρχεται και σύντομα θα γίνει δημοφιλής. Σύμφωνα με την πρόσφατη έρευνα η πλειονότητα των Ελλήνων υποστηρίζει αυτόν τον νόμο. Στην Αμερική, πλέον στα περισσότερα μέρη, πρέπει να επιλέξεις ή να μείνεις με την παρέα σου ή να αφήσεις αυτό που κάνεις για να πας έξω να καπνίσεις. Ολοι θα διαλέξουν να μείνουν με την παρέα τους. Το κάπνισμα δεν είναι κουλ».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου